Rouw.

Rouwen gaat over verlies. Het gaat niet per se over de dood van een persoon, hoewel het overlijden van iemand er vaak wel de aanleiding toe is. Maar ook als de ander nog in leven is kan er sprake zijn van verlies, van rouw, omdat er geen mogelijkheid is die ander te bereiken, tot hem of haar door te dringen.

Het meest definitieve van alles: de onmogelijkheid van verder kontakt. De woorden die je nog wou spreken, de dingen die je nog wilde zeggen, ze kunnen niet meer uitgesproken worden, ze worden eindeloos herkauwd, tot ze van smaak veranderen. Of, als ze wel gesproken worden, bereiken ze de ander niet, vallen ergens halverwege als verlamde vogeltjes uit de lucht.
Niets ter wereld kan ervoor zorgen dat je die persoon nog bereikt. In zekere zin is het moeilijker als de ander nog leeft, omdat het zo verleidelijk is om het te blijven proberen. Die ander, tenslotte, leeft en ademt en lacht en praat...en heeft twee oren om mee te horen. Dan moet het toch kunnen?
En dus blijf je het proberen, verander je de toon, de woorden, de gelegenheid, en probeer je zo telkens opnieuw een sleutel in een slot te steken waarvan allang duidelijk is dat hij niet meer past. En als het niet lukt komt er machteloze woede. De onmacht, het gevoel van isolatie doet pijn. Je zet zwaarder geschut in om door te dringen, je zegt wellicht dingen waar je later spijt van krijgt.

Niets werkt, niets helpt. Er is op gegeven moment geen andere keuze dan het los te laten, het te laten gaan. De afstand is onoverbrugbaar. Je bent iemand kwijt die je dierbaar is. Geleidelijk aan sterft het weg, het rumoer in je hoofd, de stemmen die om aandacht schreeuwen. Soms komen ze even terug, maar de herinnering aan eerdere nederlagen (want zo voelt het) maakt dat je dat pad niet meer wilt bewandelen. Pijn wordt een wegwijzer, een waarschuwing, een vriendelijke vermaning om bij jezelf te blijven en niet te proberen wat onmogelijk is gebleken.
Zo wordt je rouw uiteindelijk puurder, eenvoudiger, haast vriendelijker. Totdat het zachtjes neerstrijkt, ergens op een plekje in een hart en versmelt met al het andere, je verleden, je persoonlijkheid, datgene wat jou jou maakt. Totdat je op gegeven moment kunt zeggen:" Het is voorbij, ze/hij is weg en komt niet meer terug, nooit meer." En als je dat zegt en er gaat geen steek meer door je hart, dan weet je dat het een plaats heeft gekregen. En je gaat door, je gaat verder met je leven, en er komen andere dingen die om aandacht vragen, andere dingen die vreugde brengen en pijn doen.

Zo gaat dat.

Geheimen en Dromen.

Een kennis van me stuurde me een link naar een site: Dreammanifesto.

Het kwam me bekend voor, erg bekend. Want ja, ook ik heb "The Secret" gezien...

Het probleem met dit soort dingen is voor mij dat ze, hoewel ze "spiritueel" claimen te zijn, er toch wel de nodige haken en ogen aan lijken te zitten. Wat op het eerste gezicht heel overtuigend en aanlokkelijk klinkt, is vaak weinig meer dan een goede marketing die een magere inhoud moet verhullen. Een inhoud die bestaat uit een ratjetoe van bijeengeraapte kreten uit de quantumfysica, New Age-gebabbel en populaire selfhelp-goeroe's.

Om er twee dingen uit te pikken:

1. Beide methodes (en vast nog wel anderen ook) leunen zwaar op een gegeven uit de quantumfysica dat al eerder opgepikt werd in populair-wetenschappelijke uitgaves: het gegeven dat de observeerder onvermijdelijk de geobserveerde processen beïnvloedt, en dus als het ware deel uitmaakt van de vergelijking. Met andere woorden, dat bewustzijn een natuurkundige grootheid blijkt te zijn, en van invloed is op het gedrag van elementaire deeltjes. Het onzekerheidsprincipe, Schrödinger's cat, van die dingen. Deze methodes hevelen dit gegeven dan één op één over naar ons alledaags leven, en voilà: "Ook ù kunt uw leven veranderen door middel van gedachtes"! Dit wordt dan "the Law of Attraction" genoemd, of iets dergelijks.

Dat bewustzijn processen op quantummechanisch niveau beïnvloedt is onbetwistbaar waar. Waar echter aan voorbijgegaan wordt is dat op quantummechanisch nivo hele andere wetten gelden dan in onze dagelijkse realiteit. Om te stellen dat dit verschijnsel in ons dagelijk leven werkzaam is, en, sterker nog, ervoor kan zorgen dat je krijgt wat je graag hebben wilt door de kracht van je gedachtes is, vriendelijk gezegd, pure lariekoek. Ik geloof stellig in de kracht van positief denken, maar dan om andere redenen, en om dit te presenteren als een soort "natuurwet" is een grove simplificatie met voorbijgaan aan alle feiten en, nogmaals, flauwekul.

2. Subtieler maar wellicht schadelijker is dat deze methodes claimen ervoor te kunnen zorgen dat je krijgt wat je maar wilt, als je het maar op de juiste wijze wenst. Over de aard van het gewenste wordt weinig gezegd. Een miljoen dollar, welja, waarom niet? Spiritueel?

Spiritualiteit, ik heb het al eerder gezegd, is voor mij niet het streven naar perfectie maar het herkennen van de al aanwezige perfectie in onszelf en rondom ons. Het is volledig menszijn. Hoe een miljoen dollar daar aan bijdraagt is me een raadsel, nog afgezien van de vraag of je daar werkelijk gelukkiger van wordt. Deze methodes vervallen in wat Chögyam Trungpa zo mooi "spiritueel materialisme" heeft genoemd, en dan nog op grove wijze: spiritualiteit, of de claim, gebruiken om de werkelijkheid naar onze hand te zetten, onaangename gevoelens of feiten te ontlopen, en daarmee het ego verder op te bouwen en te ondersteunen. Acceptatie van onszelf en de realiteit raakt op die manier verder buiten bereik dan ooit. "Spiritualiteit" wordt gewoon een zoveelste methode om je wensen te bevredigen, in plaats van die wensen eens goed tegen het licht te houden.

Er zijn nog wel meer kritische kanttekeningen te plaatsen, maar voorlopig laat ik het hier even bij. En uiteraard staat het iedereen vrij om het gewoon toch te doen, ondanks deze overwegingen. Mocht het lukken om binnen een jaar die miljoen dollar binnen te slepen, laat het dan even weten. Dan probeer ik het alsnog.

Te paard, te paard, we zijn verraden!

Verraad.

Het is het pijnlijkste wat je kan overkomen, het is vernietigend. Een geliefde, intieme vriend of vriendin, iemand die je na staat, en dan...verraad. In de steek gelaten worden, iemand blijkt niet de waarheid gesproken te hebben, kiest voor zichzelf, negeert je behoeftes, verlangens.
Wat volgt, in eerste instantie, is een allesverterende woede. De behoefte om keihard terug te slaan, de ander net zoveel pijn te doen als hij of zij mij gedaan heeft. Waarom? Wat heeft het voor nut?

Toen ik ruim een half jaar geleden midden in de pijn zat van een plotseling afgebroken relatie, iemand die me diep geraakt had en toen plotseling de emotionele verbinding verbroken had, kon ik niet anders dan er mee bezig zijn, er iedere keer maar weer over praten, er telkens weer naar terugkeren. Ik had het gevoel dat ik zou ontploffen, dat de beker overliep, en ik wist niet meer waar ik het moest zoeken. Ik wilde niet voelen wat ik voelde.
Een goede vriendin zei op gegeven moment tegen me:" Rob, jij hebt zo'n ontzettende behoefte je gevoelens erkend te zien...wat is dat toch? Is het niet voldoende voor jezelf te weten wat je voelt?" En dat was zò raak, dat ik er even helemaal stil van werd.
Want erger dan de scheiding is natuurlijk, het gevoel dat ik niet erkend word als degene die ik ben - met m'n gevoelens, behoeftes, verlangens. Zelfs de drang om de ander te kwetsen is niets anders dan de behoefte m'n gevoelens erkend te zien - ik pijn, dan jij ook pijn, en op die manier zul je mijn pijn wel móeten erkennen. Niets ergers dan het gevoel niet gezien te worden, en dat kan ik dan niet laten rusten, iedere keer ga ik terug en probeer het weer af te dwingen - zie me, erken me! "Terug voor nòg een pak slaag", zoals iemand het eens treffend geformuleerd heeft.
Uiteindelijk gaat het natuurlijk om die erkenning, en de behoefte daaraan is dan geworteld in wat heel modern "een lage eigenwaarde" heet, het duistere vermoeden, diep van binnen, dat we niet beminnenswaardig zijn, dat we niet echt bemind worden. En als iemand dan verraad pleegt wordt die geheime angst bevestigd en zijn de poppen aan het dansen.
Iemand raakt ons en opent de poort van de liefde, en die liefde begint te stromen en plotseling is de wereld zonnig en mooi - en we denken dat het die ander is die die liefde genereert, maar het komt uit onszelf, de ander is slechts de katalysator, de sleutel.
Het verraad van de ander laat ons dan alleen achter, met het gevoel ergens van beroofd te zijn.

Moeilijker nog dan liefde geven is liefde ontvangen, omdat we ons daarvoor moeten openen voor de ander, kwetsbaar zijn, en alle pijnlijke ervaringen uit het verleden maken dat we op onze hoede zijn, herinneringen aan eerder verraad, aan pijn, aan verdriet. Maar toch, om liefde te geven moeten we het ook kunnen ontvangen en omgekeerd, het één kan niet zonder het ander, want liefde die niet in beweging blijft bederft, als stilstaand water.

Het is goed om me op gegeven moment weer te realiseren dat die liefde altijd beschikbaar is, van binnen, en dat niemand me die af kan nemen. Liefde is onze ware aard. Ondanks de moeilijkheden, de pijn en het verdriet kunnen we niet anders dan liefhebben, ook al manifesteert die liefde zich op bepaalde momenten zo verwrongen dat ze nauwelijks meer als zodanig herkenbaar is. Maar op we het moment dat we dat beseffen kunnen we de liefde weer laten stromen, als een heldere beek, en onze dorst eraan lessen.

Onrust.

Ik word wakker en gelijk is het er - onrust. M'n hoofd is gevuld met dingen die ik wil doen, allemaal tegelijk. Zoals zo vaak is het resultaat dat ik verlamd word door al die tegenstrijdige impulsen, en achter de computer beland met een kop koffie. Nu komt er ook nog eens schuldgevoel bij, omdat ik geen reet uitvoer. Geweldig.
"Had ik maar", "ik zou moeten", die gedachten vormen de grijze achtergrondruis waartegen m'n gedachtenwereld zich afspeelt deze morgen. En ik heb het nauwelijks in de gaten, totdat ik me er eindelijk toe zet m'n ochtendmeditatie te doen, iets wat me moeite kost, ik kan nauwelijks stilzitten zoveel onrustige energie heb ik in me.
Maar als ik daar zit en me concentreer op de juiste houding en m'n ademhaling, ontrolt het zich allemaal voor m'n ogen....
...dat m'n irritatie en onrust vooral het gevolg zijn van het weglopen voor bepaalde gevoelens die ik mezelf niet wil toestaan...de behoefte aan tederheid, intimiteit, lichamelijk kontakt, acceptatie....liefde.
....dat die dingen me een gevoel van kwetsbaarheid geven, en dat ik er daarom voor wegloop, ze eigenlijk niet wil hebben, en ze onbewust probeer te onderdrukken door dwangmatige aktiviteiten...
...dat ik me daardoor afsnijd van een stukje van mezelf...

Ik blijf zitten, kom langzaam tot rust in mezelf. Omarm mezelf, m'n behoeftes en verlangens liefdevol, en vervolgens m'n onvermogen om die dingen te accepteren. Er komt ruimte, en licht. Ik word weer heel. Het mag er allemaal zijn.

Als ik na een half uur opsta ziet de wereld er heel anders uit.

Spiritualiteit is niet streven naar perfectie, maar de reeds aanwezige perfectie in onszelf en rondom ons herkennen. Het is geen persoonlijkheidsverandering maar de ontsluiting van het hart.

Namaste!

In Memoriam.

Gisteren vernam ik dat een kennis van mij de hand aan zichzelf geslagen heeft. Blijkbaar zag hij geen uitweg meer.
Het is niet de eerste zelfmoord die ik in de loop der jaren heb meegemaakt. Het was niet iemand waarmee ik heel intiem was - meer een kennis die ik al langere tijd kende, een jaar of tien. Hij was altijd op de achtergrond aanwezig, soms wisselden we een paar woorden.
Dat zijn dood toch als een soort schok is gekomen heeft een paar oorzaken. Ten eerste leek hij altijd heel stabiel, rustig. Je hebt van die mensen die altijd boven het randje van de afgrond lijken te bungelen. Die blijven meestal leven...het waren steeds de rustige, onopvallende mensen die opeens, poef, weg waren.
En iedere keer als dat gebeurde leek het even of grond om m'n voeten werd weggeslagen, omdat het me altijd weer het gevoel geeft dat je anderen niet, nooit, kent, niet ècht...als een donderslag bij heldere hemel. Terwijl ook in dit geval de aard van ons kontakt zodanig was dat je zou mogen verwachten dat eventuele problemen op tafel zouden komen, heb ik niets (en anderen die hem nader stonden ook niet, naar ik gehoord heb) aan zien komen, zelfs niet de indruk gekregen dat er iets aan de hand was.
Voor mij als boeddhist is de dood niet iets vreselijks of droevigs, aangezien er in de absolute werkelijkheid geen "geboorte en geen dood" is, zoals de Hart-Soetra zegt, maar het is wel schokkend om de mate van lijden te deduceren uit wat toch een wanhoopsdaad is. Vooral ook omdat mijn boeddhisme me zegt dat lijden de brandstof is voor het vuur waarin het ego, verkeerde perceptie en concepten en zelfbeelden verteerd worden, zodat er ruimte komt voor kontakt met de werkelijkheid, en vrede, rust en vreugde. Dit vormt de eerste Edele Waarheid, en in feite is dat ook bij mij gebeurd, nog voordat ik veel van boeddhisme afwist, en het proces, hoewel uitermate pijnlijk en heftig, heeft me een leven opgeleverd dat ik me nooit heb kunnen voorstellen en dat me meer waard is dan wat dan ook.
In feite volgde mijn kennis, hoewel geen boeddhist, een spirituele weg die datzelfde beoogt, en de klaarblijkelijke mislukking daarvan is een bittere pil, meer nog dan z'n dood. Hopelijk heeft hij de rust gevonden die hem in dit leven bleef ontglippen.

Als de dood komt
als de hongerige beer in de herfst;
als hij komt en alle glinstermunten uit zijn beurs schudt
om mij te kopen en dan z'n beurs dicht te knippen...

Dan wil ik nieuwsgierig de drempel over, met de vraag:
hoe zal het daar zijn, daar in dat huis van duisternis?

En daarom beschouw ik alles
als de verwantschap van broers en zussen,
en zie elk leven als een bloem, even
alledaags en uniek als een madelief;
en elk lichaam als een dappere leeuw, iets
dat voor de aarde een kostbaarheid is.

Als het voorbij is, wil ik kunnen zeggen:
mijn leven lang was ik de bruid van Verwondering.
Ik was de bruidegom die de wereld in zijn armen nam.

Mary Oliver.

Onvoorwaardeljke en voorwaardelijke liefde.

"Het ligt in de aard van het hart te wensen dat de liefde vrijelijk circuleert, zonder dat het beperkende voorwaarden aan die uitwisseling wil stellen. Het hart kijkt verder dan wat niet voldoet aan onze persoonlijke smaak en verheugt zich vaak in het zijn van de ander ondanks al onze redelijke intenties hem of haar op een veilige afstand te houden, ons hoofd niet te verliezen, het contact te verbreken als de relatie te pijnlijk wordt. In haar diepste essentie wil liefde niets van voorwaarden weten en is ze volkomen onredelijk. Als het hart zich eenmaal heeft geopend voor iemand die ons diep heeft geraakt, zullen we waarschijnlijk ons leven lang een zekere band met die persoon behouden, welke vorm de relatie ook aanneemt. Onvoorwaardelijke liefde heeft redenen die de rede niet kent.
Onvoorwaardelijke liefde houdt niet in dat de relatie een bepaalde vorm moet aannemen. We kunnen heel veel van iemand houden zonder met die persoon te kunnen leven. Voor zover we niet alleen een zuiver hart hebben, maar ook geconditioneerde voorkeuren en antipathieën hebben, zullen bepaalde condities altijd bepalen hoe intensief we bij de ander betrokken raken. Dit is onvermijdelijk. Zodra we kijken naar de VORM van de relatie die we met iemand wensen, bevinden we ons op het terrein van de condities. Omdat we van deze aarde zijn, bestaan we binnen bepaalde vormen en structuren (lichaam, temperament, persoonlijkheidskenmerken, emotionele behoeften, sympathieën en anthipathieën, sexuele voorkeuren, communicatiestijlen, levenswijzen, opvattingen en waarden) die al dan niet met de patronen van anderen overeenkomen. Voor een duurzame relatie is een zekere "chemie" nodig, verenigbaarheid of mogelijkheden tot communicatie.
Voorwaardeljke liefde is een aangenaam gevoel van aangetrokken worden tot de ander dat afhangt van de mate waarin hij of zij aansluit bij onze behoeften, verlangens en persoonlijke opvattingen. Het is een antwoord op het uiterlijk, de stijl, de persoonljke aanwezigheid en de emotionele beschikbaarheid van de ander - op wat hij of zij voor ons doet. Dit is niet verkeerd, maar het is een lagere vorm van liefde, omdat ze gemakkeljk teniet kan worden gedaan door een omkering van de voorwaarden waaronder ze is ontstaan . Wanneer iemand van wie we houden dingen gaat doen die ons niet bevallen, gaan we mogelijk minder van hem of haar houden. Voorwaardelijke liefde opent altijd de deur naar tegengestelde gevoelens van angst, woede of haat als onze persoonlijkheid in conflict raakt met de persoonlijkheid van de ander.
Toch wil liefde in haar diepste essentie niets van deze voorwaarden weten. Achter het voorwaardelijke ja en het voorwaardelijke nee ligt het grotere, onvoorwaardelijke ja van het hart."

John Welwood.

Onvoorwaardelijke en voorwaardelijke liefde: de twee niveaus door elkaar halen.

"We voelen ons het sterkst aangetrokken tot een ander wanneer de beide niveaus van liefde met elkaar in overeenstemming zijn: deze persoon raakt niet alleen ons hart, maar voldoet ook aan de voorwaarden die we in een intieme relatie wensen. Het kan buitengewoon verwarrend werken als deze twee niveaus met elkaar in conflict zijn. Misschien voldoet deze persoon aan onze voorwaarden, maar raakt hij ons op de een of andere manier niet bijzonder diep. Of misschien beroert hij of zij ons hart, zodat we ons willen openstellen en ja zeggen, maar leiden onze persoonlijke maatstaven en bedenkingen er toch toe dat we nee zeggen.
Een veel voorkomende vergissing die we op dit punt kunnen begaan is: proberen ons voorwaardelijke nee op te leggen aan het ja van het hart. Als we bijvoorbeeld een relatie moeten beëindigen omdat de ander niet aan bepaalde essentiële behoeften van ons kan voldoen, willen we in ons hart misschien evenveel van die persoon blijven houden als we al deden. Een liefde die nog steeds naar de ander uitgaat ontkennen of afsnijden kan bijzonder schadelijk zijn, want dit zou de bron van vreugde en leven in ons gedeeltelijk afsluiten. Wanneer we geforceerd ons hart proberen af te sluiten voor iemand van wie we houden, zelfs in tijden van scheiding, creëren we alleen maar meer lijden voor onszelf en wordt het moeilijker ons open te stellen als we opnieuw verliefd worden.
Wanneer iemand van wie we houden ons pijn doet, ons teleurstelt, kwaad maakt of haat in ons oproept, kunnen we, bij wijze van straf of wraak, ook ons best doen niet meer van hem of haar te houden, ons hart te sluiten. Maar de waarheid is dat onze poging ons hart te sluiten ons evenveel pijn doet als de ander, omdat we dan ontkennen dat we nog steeds van die persoon houden. Onvoorwaardelijke liefde betekent dat we zelfs midden in onze haat onze liefde voor de ander kunnen herkennen.
Eigenlijk is het niet echt mogelijk het hart te sluiten. We kunnen het hart wel AFsluiten door er een barièrre omheen te bouwen.Het gevaar hiervan is dat we ons afwenden van anderen en onszelf isoleren. De natuurlijke stroom van het hart indammen creëert een poel van gestagneerde energie die tot psychische problemen leidt.
Ik suggereeer niet dat we een relatie in stand moeten houden die niet werkt, enkel en alleen omdat ons hart voor de ander openstaat. Misschien moeten we werkelijk een einde maken aan de omgang en het contact met de ander om te herstellen van de pijn van een scheiding. Maar dit betekent niet dat we de liefde moeten indammen die nog steeds uit ons hart opwelt. Zelfs dat we de ander haten, is uitsluitend mogelijk omdat ons hart zo open is geweest, omdat we ons bij die persoon zo kwetsbaar hebben gevoeld. Dit inzicht kan ertoe bijdragen dat onze haat niet verhardt en dat we die door ons heen kunnen laten gaan zonder er een wapen van te maken of echte schade aan te richten."

John Welwood.

Here comes the rain again.

Eén van de mooiste inzichten die ik de laatste tijd heb gekregen, is dat de pijn, het verdriet en de woede om een in de kiem gesmoorde liefdesrelatie uiteindelijk niets anders zijn dan manifestaties van een immens en intens vermogen en verlangen om liefde te geven en te aanvaarden. Onherkenbaar vervormd soms, door de lens van fouten, tekortkomingen, angsten, verscheen die liefde voor me in het uiterlijk van die demonen...en leek er soms geen andere keus te zijn dan te vechten of vluchten.
Maar door langzaamaan te leren er heel stil bij te blijven, te aanvaarden dat dit was wat ik voelde, kon ik het uiteindelijk gaan zien voor wat het was...en het daarmee weer deel van mezelf maken.
Als we weigeren onze eigen emoties te voelen en te aanvaarden snijden we onszelf af van de vitale energie die in die emoties aanwezig is, hoe verwrongen en angstaanjagend de achterliggende levenskracht zich op dat moment ook manifesteert. Op het moment dat we onszelf liefdevol omarmen, compleet met pijn, woede en verdriet, maken we onszelf weer compleet en kunnen we beginnen met helen.

Juist uit de donkerste wolken valt de levensbrengende regen.

Einde aan de verwarring.

Wat je ook doet, je doet het uiteindelijk altijd voor jezelf. Zeg dus niet:" Schat, ik doe het voor jou." Het is een leugen en de ander weet dat, intuïtief.
Het verschil tussen egoïstisch en liefdevol handelen is dat het ene de ander buitensluit en het tweede de ander omhelst. Daarom voelt het eerste niet goed en het tweede wel, want uiteindelijk is er geen ander, losstaand van jou. Egoïsme is niet "moreel slecht" - het is simpelweg in strijd met de realiteit, en daarom onaangenaam, pijnlijk. De ultieme realiteit is dat we één zijn, verschillende manifestaties van hetzelfde Bewustzijn. Ik doe het voor mezelf en dus ook voor jou. Het is belangrijk om je daar bewust van te zijn, want als je jezelf voor de gek houdt en denkt dat je het voor de ander doet zul je iets terugverlangen - emotionele ruilhandel noem ik dat. En als je dat niet krijgt ben je kwaad, teleurgesteld.
Daarom vraag ik mezelf niet meer:" Is het goed of fout wat ik doe?", maar: "Is het liefdevol wat ik doe? Zowel naar mezelf als naar de ander?" Als het antwoord op beide vragen "ja" is dan weet ik dat ik trouw ben aan mezelf, aan dat wat ik uiteindelijk ben (en jij ook). Dat is harmonie. Dat is liefde. Dat is iets wat je weggeeft om het te kunnen behouden.

Buddha of compassion

"In this view, I saw not only the suffering that I caused in others, but the suffering in me that triggered my behavior. When the Buddha says we should "understand" the First Noble Truth, this is what he means: opening to our pain and that of others. Some years later, soon after the Rodney King beating, I heard Thich Nhat Hanh, the widely respected Vienamese Zen master, speak. He said that when he saw the video on television, he naturally felt great compassion for King, but he also felt compassion for the police who were yielding their nightsticks. He said he understood that they, too, were suffering, that the rage they carried inside that set off this behavior was painful, and that in order to fully comprehend these events and respond to them with real skill, we had to see this, we had to know the suffering of both victim and perpetrator. This is what opened up for me as I wrote these pages of inventory, August turning September, the late summer heat sweltering in Los Angeles; I saw that this inventory, all of it - my pain and the pain of those I had hurt - was equally deserving of my compassion.
For weeks this went on. I committed to writing at least one page per night. Rarely did I exceed my quota. Recoiling from memories, I had to drag the words out to paper.
What's odd about the inventory is that, for me, it was an admission that I had power in the world, power to hurt others, which I'd never acknowledged. Besides denying my responsibility. I'd also often denied that my words or actions could have any effect on anyone. . So, even though what was revealed was painful and destructive, just admitting that I had hurt others was empowering. In fact, inventory is a review of past karma. To pretend that our existence doesn't affect others is to deny karma, to deny that every action has a reaction, to pretend that cause and effect aren't constantly in play. "

From the chapter on Step Four, "One Breath at the time, Buddhism and the Twelve Steps", Kevin Griffin.