Verzet is de rode draad door ons leven. Ongemerkt verwerpen we, labelen, classiferen, wijzen af, keuren goed of af, hebben een mening over van alles en nog wat. Het is moeilijk eenvoudigweg te blijven bij wat is. Gedachten komen op, eisen aandacht, gaan weer of draaien in een kringetje rond. Gedachten roepen fysieke reakties op, sensaties, die op hun beurt vaak weer tot gedachten leiden. We denken dat we denken, maar vaak is ons hoofd een wirwar van gedachten, reflexen, emoties, verhaaltjes, vooroordelen en opinies, wrok, alles tot een grote brei verweven en zich steeds herhalend. Voila le condition humain.
Heel af en toe is er moment waarop het achtergrondgeruis wegvalt. Het rumoer sterft weg, en wat overblijft is wat is: fysieke sensaties, ruimte. Heel even dringen kleuren zich op, worden helder, waargenomen zonder filter, zonder afstand. Geluiden zijn er gewoon, zonder binnen of buiten.
Ik zit op m'n meditatiekussentje en er is weer eens een klein drama beneden, de dagelijkse aflevering van de reality-soap die zich daar afspeelt. Kleine J. wil zich niet aankleden. Moeder wordt boos, J. overstuur, huilen. Het gekrijs van het kind triggert gedachten, herinneringen bij me:"dit is al de zoveelste keer, godverdomme, kan ik niet eens een keertje mediteren zonder dat gekrijs, jezus ben ik blij dat ik niet zo'n kind heb, ik zou er knettergek van worden..." Het geheel wordt begeleid door visuele flarden, J. met een betraand gezichtje, onderbuuv met een boos gezicht over J. heengebogen, terwijl onderwijl onder me de gedempte boze stem van onderbuuv hoorbaar wordt. Ik word me gewaar van de emoties die het geheel bij me oproept, de subtiel toenemende spanning in m'n middenrif, de keel die enigzins wordt dichtgeknepen. Van ergens ver weg komen de herinneringen aan situaties waarin mijn moeder boos op mij was, de paniek die zoiets veroorzaakte, de rauwe energie die je als kind niet kunt hanteren en waarvoor je wegvlucht - op wat voor manier dan ook. De geboorte van het ego, bevroren energie, patronen die je nog jaren, zo niet je hele leven, bij zullen blijven. Ik overzie de kettingreactie, label het geheel "denken/herinnering" en ga terug naar de gewaarwording van m'n adem, de houding, de geluiden van het verkeer die van buiten komen. Zodra de deelname aan en de vereenzelviging met de hele keten onderbroken wordt zijn het allemaal alleen nog maar sensorische impulsen zonder "goed" of "kwaad" erin. De gedachten en bijbehorende emoties verliezen hun absolute karakter en worden waargenomen voor wat ze zijn: tijdelijk, geen-zelf, in essentie zonder realiteit. Daarmee valt ook het verzet weg en wordt het een geheel, dat-wat-is. Enige tijd later gaat de timer. Ik sta op, voel me helder, kalm en ga verder met m'n dagelijkse bezigheden. Een heel klein residu van de helderheid en het inzicht blijft hangen, tot het ondergesneeuwd wordt in het mentale geweld van de dag. Maar het is er, ik weet dat het er is, altijd. We zijn in essentie open ruimte, zonder obstakels.
