zondag, oktober 14, 2007

Geheimen en Dromen.


Een kennis van me stuurde me een link naar een site: Dreammanifesto.

Het kwam me bekend voor, erg bekend. Want ja, ook ik heb "The Secret" gezien...

Het probleem met dit soort dingen is voor mij dat ze, hoewel ze "spiritueel" claimen te zijn, er toch wel de nodige haken en ogen aan lijken te zitten. Wat op het eerste gezicht heel overtuigend en aanlokkelijk klinkt, is vaak weinig meer dan een goede marketing die een magere inhoud moet verhullen. Een inhoud die bestaat uit een ratjetoe van bijeengeraapte kreten uit de quantumfysica, New Age-gebabbel en populaire selfhelp-goeroe's.

Om er twee dingen uit te pikken:

1. Beide methodes (en vast nog wel anderen ook) leunen zwaar op een gegeven uit de quantumfysica dat al eerder opgepikt werd in populair-wetenschappelijke uitgaves: het gegeven dat de observeerder onvermijdelijk de geobserveerde processen beïnvloedt, en dus als het ware deel uitmaakt van de vergelijking. Met andere woorden, dat bewustzijn een natuurkundige grootheid blijkt te zijn, en van invloed is op het gedrag van elementaire deeltjes. Het onzekerheidsprincipe, Schrödinger's cat, van die dingen. Deze methodes hevelen dit gegeven dan één op één over naar ons alledaags leven, en voilà: "Ook ù kunt uw leven veranderen door middel van gedachtes"! Dit wordt dan "the Law of Attraction" genoemd, of iets dergelijks.

Dat bewustzijn processen op quantummechanisch niveau beïnvloedt is onbetwistbaar waar. Waar echter aan voorbijgegaan wordt is dat op quantummechanisch nivo hele andere wetten gelden dan in onze dagelijkse realiteit. Om te stellen dat dit verschijnsel in ons dagelijk leven werkzaam is, en, sterker nog, ervoor kan zorgen dat je krijgt wat je graag hebben wilt door de kracht van je gedachtes is, vriendelijk gezegd, pure lariekoek. Ik geloof stellig in de kracht van positief denken, maar dan om andere redenen, en om dit te presenteren als een soort "natuurwet" is een grove simplificatie met voorbijgaan aan alle feiten en, nogmaals, flauwekul.

2. Subtieler maar wellicht schadelijker is dat deze methodes claimen ervoor te kunnen zorgen dat je krijgt wat je maar wilt, als je het maar op de juiste wijze wenst. Over de aard van het gewenste wordt weinig gezegd. Een miljoen dollar, welja, waarom niet? Spiritueel?

Spiritualiteit, ik heb het al eerder gezegd, is voor mij niet het streven naar perfectie maar het herkennen van de al aanwezige perfectie in onszelf en rondom ons. Het is volledig menszijn. Hoe een miljoen dollar daar aan bijdraagt is me een raadsel, nog afgezien van de vraag of je daar werkelijk gelukkiger van wordt. Deze methodes vervallen in wat Chögyam Trungpa zo mooi "spiritueel materialisme" heeft genoemd, en dan nog op grove wijze: spiritualiteit, of de claim, gebruiken om de werkelijkheid naar onze hand te zetten, onaangename gevoelens of feiten te ontlopen, en daarmee het ego verder op te bouwen en te ondersteunen. Acceptatie van onszelf en de realiteit raakt op die manier verder buiten bereik dan ooit. "Spiritualiteit" wordt gewoon een zoveelste methode om je wensen te bevredigen, in plaats van die wensen eens goed tegen het licht te houden.

Er zijn nog wel meer kritische kanttekeningen te plaatsen, maar voorlopig laat ik het hier even bij. En uiteraard staat het iedereen vrij om het gewoon toch te doen, ondanks deze overwegingen. Mocht het lukken om binnen een jaar die miljoen dollar binnen te slepen, laat het dan even weten. Dan probeer ik het alsnog.

Geen opmerkingen: