Eén van de merkwaardige eigenschappen van meditatie is dat het zowel volkomen zachtaardig als volstrekt meedogenloos is.
Als je in meditatie zit is er geen ontkomen aan je demonen. Normaal gesproken is er altijd wel een manier om je neurose te ontlopen. Dat kan eten zijn, slapen, zuipen, neuken, televisie kijken...het hoeft niet per sé destructief gedrag te zijn. Ook de grote voorjaarsschoonmaak kan neurotisch gedrag zijn. Dat maakt het subtiel: op het eerste gezicht ben je goed bezig, constructief bezig. Maar het is het motief dat telt: was het huis echt zo smerig, of kun je gewoon niet stilzitten? Verdraag je het wellicht niet om in je eigen gezelschap te zijn, zonder afleiding? Aktie ondernemen is goed, maar ook aktie kan een tweesnijdend zwaard zijn: het geeft ons vaak het gevoel dat we controle hebben over de situatie, en, liever dan afwachten hoe een situatie zich ontwikkelt, gaan we dan in de aktie.
Tijdens het meditatieweekend zat ik de eerste dag tegenover een muur. En dan bedoel ik geen fysieke muur: er was een muur in m'n geest en ik zat er tegenaan te staren en begreep er niets van. Ik voel me benauwd, beklemd en niet helemaal op m'n gemak. Het inzicht kwam de tweede dag en was even eenvoudig als diepgaand: ik vond mezelf op dat moment simpelweg niet aardig en leuk. De veranderingen van de laatste tijd in m'n leven hadden geleid tot een gejaagd gevoel, een gevoel van angst en verlies van controle. Zoiets stimuleert neurotisch gedrag: niet los kunnen laten, piekeren, er steeds maar weer naar terugkeren en eraan peuteren. De realiteit van dat-wat-is wordt niet geaccepteerd - en dus onstaat er een gevoel van onbalans en zit je steeds met je hoofd hetzij in de toekomst hetzij in het verleden....had-ik-maar....als-ik-nou-es....
De valkuil is natuurlijk om op het moment dat je in de gaten krijgt waar het probleem zit, ook dáár weer aan te gaan prutsen en sleutelen. Het vereist enige moed en doorzettingsvermogen om er gewoon mee te zitten, en het te voelen zoals het is. Het heeft weinig zin om, als antwoord op gebrek aan zelfacceptatie, je eigen gebrek aan acceptatie niet te accepteren.
Toch is dat vaak wat we doen...we zijn woedend omdat we zo kwaad zijn, angstig omdat we bang zijn, ongeduldig over het tempo waarmee we meer geduld ontwikkelen.
In meditatie spreid ik m'n armen steeds breder uit, tot het alles omvat. Ook m'n onvermogen om alles te omvatten.
Overigens, in de anderhalve week sindsdien slaap ik beter dan ik ooit gedaan heb in m'n leven.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten