maandag, oktober 09, 2006

Waarheid en realiteit



Iemand heeft me wel eens een "zoeker naar de waarheid" genoemd, zonder enige negatieve bijbedoeling overigens. Toch heb ik wat moeite met die uitdrukking. Allereerst het begrip "waarheid": het is me te dualistisch, tegenover waarheid staat "leugen", en het dualistische karakter van die twee suggereert dat ze allebei op hetzelfde nivo staan.
Persoonlijk geef ik de voorkeur aan het begrip "realiteit", dat minder vatbaar is (als het goed is tenminste) voor subjektieve interpretatie.

Wat is "realiteit"? Nou, alles wat is. Om ons heen, in ons. Zoals "Een Cursus in Wonderen" zegt:

"Niets werkelijks kan bedreigd worden.
Niets onwerkelijks bestaat.
Hierin ligt de vrede van God."

Kortom, de realiteit (of het werkelijke) is "dat wat bestaat".

Het is in dit verband interessant op te merken dat de enige (!) plek in het heelal waar iets voorkomt dat niet bestaat (althans niet in het fysieke heelal) tussen onze oren is. Onze geest gaat aan de slag met onze perceptie, kneedt, bewerkt, verminkt (soms) de realiteit zoals wij 'm ervaren (hetgeen dus iets anders is als de realiteit van wat is,) en ziet het produkt hiervan aan voor "dat was is". Zelfs als er overtuigend bewijs is dat dit model niet overeenkomt met "dat wat is" houden mensen hier vaak aan vast, soms tot hun grote schade, of die van anderen.
We scheppen dus altijd, letterlijk, onze eigen realiteit. Het enige wat we kunnen doen is proberen ons "model" zoveel mogelijk in overeenstemming te brengen met "dat wat is".

Is dit "zoeken"?. Misschien, maar ook deze term doet wat vreemd aan in deze context. Dat-wat-is is immers overal - sterker nog, er is niks anders. Behalve dan dat wat voor ons "heel reƫel is, maar geen realiteit is" (Chuck C. - A new pair of Glasses). Zoekers, dat zijn volgens mij de mensen die je tegenkomt bij satsangs en retraites die vooral op zoek zijn naar zingeving - en het blijkbaar nog niet gevonden hebben.

Het is dus een kwestie van onze concepten, onze modellen, stukje bij beetje aanpassen in de richting van dat-wat-is, ons er steeds van bewust zijnde dat er nog steeds sprake is van concepten en modellen, die altijd op een bepaalde beperking, een bepaalde grens stoten in hun beschrijving van de werkelijkheid.

Is het mogelijk "concept-vrij" te zijn? En is dit dan wat Boeddha "Verlichting" noemt.
Misschien wel, ik ben er niet zeker van. Daarover wil ik het een andere keer hebben.

Walk in the sunlight of the spirit.

2 opmerkingen:

Anoniem zei

Lieve Rob, welcome to blogland. Wat fantastisch dat je schrijft, en wat een goede onderwerpen. Ik blijf je lezen. Dikke kus, Nicoletta

Anoniem zei

Hoi poloi, heb je tekst gelezen, maar realiteit voelt voor mij als iets absoluut subjectiefs. En dualisme is waar onze "realiteit"uit bestaat. Op deze aarde en daarmee tijd/ruimte beleving is alles dualistisch, alles heeft zijn tegenhanger, dag/nacht, winter/zomer, man/vrouw, arm/rijk, etc etc. Werkelijk of onwerkelijk vind ik nog de beste, maar dat is mischien woordenneukerij, liefs janetski